Name: Zieleniak'44
Start: 2024-09-30T17:00:00+02:00
Location: ulica Grójecka 93, 02-101 Ochota, Polska

Plac Zawiszy, Grójecka, Raszyńska, Plac Narutowicza, Pomnik Lotnika, Hale Banacha, kościół św. Jakuba. To charakterystyczne punkty i miejsca, które kojarzą się z Warszawską Ochotą. Miejsce, które w szczególny sposób zapisało się w historii dzielnicy to Zieleniak czyli targowisko przy ulicy Grójeckiej 93. To Serce Ochoty, nie tylko z powodu faktu, że jest to targowisko, na którym nawet w dobie supermarketów, jest zawsze tłoczno.
W czasie obrony Warszawy we wrześniu 1939r. to właśnie barykada przy ulicy Opaczewskiej, oraz Zieleniak znajdowały się na głównej linii obrony miasta. Podczas Powstania Warszawskiego w budynkach przy ul. Opaczewskiej stacjonował oddział SS RONA.
W dniach 5-20 sierpnia 1944r. funkcjonował na obszarze Zieleniaka obóz przejściowy dla cywilnej ludności Ochoty. Miejsce szczególnie okrutnych zbrodni wobec ludności cywilnej, a przede wszystkim wobec masowo gwałconych kobiet oraz dziewczynek. W okresie od 5 do 20 sierpnia przez targowisko przeszło około 60 000 mieszkańców stolicy, a ponad tysiąc zostało zamordowanych. Liczba zgwałconych kobiet pozostaje trudna do oszacowania.
Obiektami upamiętniającymi te wydarzenia są: Pomnik „Barykada Września” oraz tablica projektu K. Tchorka upamiętniająca ofiary rzezi Ochoty. Zachowano również fragmenty bruku. Od niedawna pojawiła się niewielka tabliczka przypominająca o kobietach i dziewczynkach tam zgwałconych.
Cykl fotografii Zieleniak’44 to opowieść o 11-letniej dziewczynki, bezpośredniego świadka wydarzeń, zwizualizowana po osiemdziesięciu latach przez nadchodzące po niej pokolenia kobiet.
Większość z tych, które jako dziewczynki przeżyły piekło na Zieleniaku, nigdy nie przyznały się do tego, co tam naprawdę się wydarzyło, dożyły sędziwego wieku i umierają powoli śmiercią naturalną z zadrą w sercu. Ta zadra wciąż tam tkwi, i prawdopodobnie będzie tkwiła nawet sto lat po śmierci. Nie tylko one są bohaterkami tej opowieści, lecz także ich córki i wnuczki. Dopiero te ostatnie są w stanie powrócić do tego, co tam się stało, przywrócić pamięć, godność, szacunek zamordowanym i zgwałconym tam kobietom.
Gwałt połączony z utratą domu, nieustannymi ucieczkami, brakiem podstawowych środków do życia, życiem w ciągłym zagrożeniu - jednym słowem wojna to wielka rana nie tylko dla osób biorących w tym udział bezpośrednio. To również rana następnych pokoleń, z którą musimy się ostatecznie rozprawić, aby przerwać ten łańcuch zła i nocnych koszmarów.
Ten cykl fotografii to próba wyjścia na światło dzienne, uświadomienia sobie skutków traumy międzypokoleniowej i szansy uzdrowienia. Prezentowane obrazy to kolaże i fotomontaże złożone z fotografii wykonanych w okolicach ul. Banacha i ul. Grójeckiej, fotografii i dokumentów oraz dziecięcych rysunków, pochodzących z archiwum rodzinnego.
Wystawa na Zieleniaku planowana jest na wrzesień 2024