Advertisement
Uwaga, studenci I roku studiów licencjackich!22 stycznia o 11:30 zapraszamy na prezentację startujących grup laboratoryjnych, czyli obowiązkowych zajęć, które potrwają od drugiego semestru pierwszego roku aż do semestru zimowego trzeciego roku studiów. Prezentacja odbędzie się w sali 104.
Dowiecie się więcej o następujących projektach:
prof. dr hab. Agnieszka Kościańska - "Archiwum walki i dialogu. Prawa reprodukcyjne i seksualne w perspektywie antropologicznej"
dr Joanna Mroczkowska (Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Zespół Antropologii Niezdyscyplinowanej) "(Post)rolnictwo w podlaskim centrum Europy: relacje, media i (r)ewolucje”
dr Katarzyna Waszczyńska "Nadbiebrze. Przeszłość i teraźniejszość mieszkańców gminy Sztabin"
Po prezentacjach będzie okazja na zadanie pytań i na rozmowę z prowadzącymi.
Poniżej wstępne opisy laboratoriów.
Agnieszka Kościańska "Archiwum walki i dialogu. Prawa reprodukcyjne i seksualne w perspektywie antropologicznej". Ostania dekada to czas burzliwych sporów o kwestie płci i seksualności. Ataki na „ideologię gender” i „ideologię LGBT”, ograniczenia w zakresie praw reprodukcyjnych, brak rozwiązań prawnych wspierających osoby LGBTQ+ są tematami codziennych rozmów, działań aktywistycznych, a także zażartej walki politycznej. W ramach laboratorium będziemy dokumentować i analizować wszystko to, co w tym zakresie dzieje się obecnie i wydarzyło się w ostatnich latach. Będziemy rozmawiać z osobami na różne sposoby angażującymi się w działania na rzecz zmiany. Będziemy śledzić codzienne rozmowy, dyskusje prasowe i internetowe wymiany zdań; konferencje, demonstracje, sprawy sądowe i próby nieformalnego poradzenia sobie z przeciwieństwami; negocjacje i kłótnie; dialog i walkę.
Na poziomie teoretycznym oprzemy się na dokonaniach antropologii płci i seksualności oraz badań nad obywatelstwem seksualnym. Posłużymy się też tym, co wynika ze zwrotu archiwalnego we współczesnej humanistyce – postaramy się stworzyć archiwum walki i dialogu, dzięki któremu współczesne działania na rzecz sprawiedliwości społecznej nie zostaną wymazane z historii.
Przykładowe tematy: aktywizm na rzecz praw reprodukcyjnych, aktywizm na rzecz osób LGBTQ+, działania aktywistyczne w środowiskach religijnych, protesty uliczne, budowanie sojuszy, prawa reprodukcyjne i seksualne a migracja, prawa reprodukcyjne i seksualne w środowiskach mniejszości etnicznych, aktywizm na rzecz osób niebinarnych, aktywizm na rzecz osób aseksualnych, aktywizm zdrowotny, działania na rzecz edukacji seksualnej, prawa reprodukcyjne i seksualne a opieka.
Badania będą prowadzone przede wszystkim w Warszawie.
Joanna Mroczkowska "(Post)rolnictwo w podlaskim centrum Europy: relacje, media i (r)ewolucje”. Temat laboratorium dotyczy nieoczywistych obszarów zmieniających się wsi i miasteczek w obliczu obecnych „splątanych” kryzysów (Haraway 2016), czy polikryzysu (Morin 1993). Badania prowadzone będą na Podlasiu, w obrębie powiatu sokólskiego, w tym w miasteczku Suchowola – geograficznym "środku Europy".
Współcześni rolnicy funkcjonują w paradoksalnym napięciu między celebrowaniem „chłopskich korzeni” w ramach „zwrotu chłopskiego” a ich marginalizacją i stygmatyzacją jako nośników wiejskości, która wciąż bywa postrzegana stereotypowo. Tradycyjne podejście do rolnictwa i wsi zakładało jednoznaczny obraz rolnika – osoby aktywnie zaangażowanej w produkcję rolną. Tymczasem rzeczywistość wiejska jest znacznie bardziej złożona. Rolnicy/rolniczki i postrolnicy/postrolniczki to postacie pełne sprzeczności: np. rolnik formalny, ale faktycznie pracujący poza rolnictwem w mieście/miasteczku; osoba pozostająca w pośrednim związku z rolnictwem; migrujące i powracające kobiety-rolniczki, czy ktoś, kto poprzez media zmienia narrację o wsi i wykuwa nowe formy wspólnotowości i oporu.
W ramach laboratorium będziemy badać postpandemiczne relacje (Strathern 2020) między ludźmi: (post)rolnikami i (post)rolniczkami, technologią i bytami więcej-niż-ludzkimi (Howard 2021). Interesować nas mogą relacyjności np. z produktami spożywczymi, maszynami rolniczymi, zwierzętami, paczkomatami, aplikacjami telefonicznymi, po "niewidzialne" wirusy. Zajęcia koncentrować będą się na analizie wielowarstwowych napięć: ekonomicznych, ekologicznych i społecznych, a także na pytaniu, jak nowe dynamiki (np. cyfryzacja wsi, przewroty polityczne, zmiany w kształcie i funkcjonowaniu rodziny, współczesne kryzysy czy migracje uchodźców) wpływają na wspólnoty lokalne. Będziemy eksplorować tematy związane z materialnością życia wiejskiego, hybrydowością granic (Latour 1993), czy mediatyzacją życia lokalnego. Wspólnie przyjrzymy się konfliktom o zasoby, nowym formom wspólnotowości i protestów oraz cichym, lecz głębokim przeobrażeniom codzienności.
Prócz typowych metod etnograficznych takich jak rozmowa, czy obserwacja uczestniczącą sięgniemy także po takie jak np. sensoryczne uczestnictwo (Pink 2015). Zbadamy, jak lokalne społeczności reagują na globalne kryzysy i rewolucje, jak media kreują „rolnika celebrytę” i jak rolniczki, rolnicy i (post)rolnicy prowadzą ciche, nieoczywiste, lecz skuteczne działania zmieniające społeczny pejzaż.
Katarzyna Waszczyńska "Nadbiebrze. Przeszłość i teraźniejszość mieszkańców gminy Sztabin"
Założeniem badań w gminie Sztabin jest skoncentrowanie uwagi na społeczności lokalnej/społecznościach lokalnych oraz uchwycenie wątków dotyczących zarówno przeszłości (badanie pamięci o) jak i teraźniejszości (m.in. badania praktyk społeczno- kulturowych), które były/są postrzegane jako ją/ich wyróżniające/charakterystyczne. Mogą więc dotyczyć: historii miejscowości (nie tylko Sztabina) i jej rozplanowania (np. miejsc znaczących), mieszkańców i ich relacji (wewnątrz i na zewnątrz miejscowości − np. lokalne autorytety, relacje „polsko-ruskie”/katolicko-prawosławne), podejmowanych zajęć (np. pamięci o tradycjach hutniczych, pracy w gospodarstwach rolno-hodowlanych, w zawodach pozarolniczych, emigracji zarobkowej), zaangażowania społecznego (np. działalności w towarzystwach/stowarzyszeniach lokalnych, parafii), organizacji czasu wolnego, realizacji pasji (np. w gminie są dwie malarki i jeden malarzo-rzeźbiarz), ale także wątków związanych z dziedzictwem kulturowym (np. organizowana jest pracownia tkacka, działa Izba Regionalna Ziemi Sztabińskiej), wytwarzaniem wiedzy lokalnej, turystyką (np. przechodzi tu droga św. Jakuba), relacji człowieka i natury itd.
Wykorzystywana podczas zajęć literatura będzie zagadnień: antropologii pamięci, społeczności lokalnej, sąsiedztwa, tradycji, dziedzictwa, praktyk życia codziennego, pracy, czasu wolnego. W trakcie trwania laboratorium będzie możliwe dodanie zagadnień i niezbędnej literatury.
Sztabin to wieś, licząca trochę ponad 1000 mieszkańców, położona nad Biebrzą, w południowej części Suwalszczyzny, w powiecie augustowskim. Miejscowość ta jest też siedzibą gminy Sztabin, złożonej z 29 sołectw. Dzisiejsza wieś skrywa ciekawą historię. Po pierwsze została założona w XVI w. i była nazywana Osinkami. Po drugie miała prawa miejskie, odebrane jej w XIX w. Po trzecie, należała do dóbr prywatnych, z tym że dopiero ostatni właściciel − hrabia Karol Brzostowski sprawił, że stała się rozpoznawalna, jako „Rzeczpospolita Sztabińska”. Zasłynęła z pomysłowych reform społeczno-gospodarczych i inwestycji, m.in. w hutnictwo szkła i żelaza. W mieszkańcach wypracowała dumę z przynależności do tego miejsca i mimo, że czas świetności Sztabina minął, pamięć o dawnych czasach trwa. Jest ona wspierana przez działalność instytucji, takich jak: Centrum Biblioteczno-Kulturalne w Sztabinie, parafię pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła oraz osób należących do Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Sztabińskiej im. Karola Brzostowskiego, Stowarzyszeń: Aktywny Sztabin, Inicjatyw Lokalnych „Biebrza”, czy „Jamińkiego Zespołu Indeksacyjnego”. Wyjątkowości gminie Sztabin nadaje jej nadbiebrzańskie położenie. Co prawda, jeszcze do niedawna biebrzańskie bagna były utrapieniem dla rolników, ale dzisiaj postrzegane są jako „raj dla turystów, historyków oraz przyrodników”. Cieniem na tym „rajskim obrazie” kładzie się przebiegająca przez Sztabin droga krajowa nr 8 i liczne wypadki. Rozwiązaniem tej sytuacji ma być jednak obwodnica, której oddanie zaplanowano na wiosnę 2025 r.
Advertisement
Event Venue & Nearby Stays
Żurawia 4, Warszawa, 00-503 Warsaw, Poland, ulica Żurawia 4, 00-503 Śródmieście, Polska,Warsaw, Poland