Name: Pokaz rękopisów Stefana Żeromskiego
Start: 2025-08-15T15:00:00+02:00
Location: Muzeum Literatury

$Pokaz r\u0119kopis\u00f3w Stefana \u017beromskiego$

📅 15 sierpnia, godz. 15:00
Gabinet Dyrektora, Rynek Starego Miasta 20
W tym roku przypada setna rocznica śmierci Stefana Żeromskiego, „jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy, duchowego autorytetu polskiej inteligencji, autora opowiadań, powieści, dramatów i reportaży, które ukształtowały narodowe myślenie wielu pokoleń Polaków” – czytamy w uchwale Sejmu RP, który ustanowił go Patronem Roku 2025.
Z tej okazji Muzeum Literatury przygotowuje prezentację kolekcji Stefana Żeromskiego w zbiorach muzealnych, na którą składają się przede wszystkim bezcenne rękopisy pisarza uratowane z gruzów kamienicy przy Rynku Starego Miasta 11 zniszczonej w Powstaniu Warszawskim. Odkopane w 1951 roku, w części bardzo zniszczone, rozpadające się, zostały zakonserwowane i oprawione przez mistrzów sztuki – Bonawenturę Lenarta i Tadeusza Tuszewskiego. Przekazane na własność państwu, w roku 1960 znalazły się pod opieką Muzeum Literatury.
Bogatej twórczości literackiej Żeromskiego towarzyszyła intensywna działalność niepodległościowa i patriotyczna, zaangażowanie w budowanie nowej Polski. W 1918 roku stanął na czele Rzeczypospolitej Zakopiańskiej. W roku 1920, w opowiadaniu „Na plebanii w Wyszkowie” pisał:
„Trzeba to wyznać otwarcie i bez osłony, że lenistwo ducha Polski, cudem z martwych wskrzeszonej, ściągnęło na tego ducha batog bolszewicki. Polska żyła w lenistwie ducha, oplątana przez wszelakie gałgaństwo, paskarstwo, łapownictwo, dorobkiewiczostwo kosztem ogółu, przez jałowy biurokratyzm, dążenie do kariery i nieodpowiedzialnej władzy. Wszystka wzniosłość, poczęta w duchu za dni niewoli, zamarła w tym pierwszym dniu wolności”.
Pokaz rękopisów Stefana Żeromskiego w rocznicę Bitwy Warszawskiej 1920 roku akcentować będzie tematykę polskiego losu walki o sprawy niepodległościowe, obrony wywalczonej wolności, także w kontekście bolszewizmu. Prezentować będziemy rękopisy: „O żołnierzu polskim”, „Duma o hetmanie”, „Sen o szpadzie”, „Sułkowski”, „Ponad śnieg bielszym się stanę”. Część z nich to rękopisy uratowane.
Zapraszamy! Wstęp wolny.