Advertisement
Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski zaprasza na wystawę „Nie ocenzurowano. Polska sztuka niezależna lat 80.”________
Ze względów organizacyjnych otwarcie wystawy zostało przesunięte z 25/03 na 08/04/2022. Zapraszamy na godzinę 19:00. Tego dnia wystawę będzie można obejrzeć do godziny 22:00.
_______
Artystki i artyści
Maria Anto, Zbigniew Bajek, Grzegorz Bednarski, Krzysztof Bednarski, Maciej Bieniasz, Tadeusz Boruta, Tadeusz Brzozowski, Ewa Ciepielewska, Erazm Ciołek, Zbigniew Maciej Dowgiałło, Jan Dziędziora, Halina Eysymont, Janusz Eysymont, Stefan Gierowski, Ryszard Grzyb, Zbylut Grzywacz, Barbara Jonscher, Janusz Kaczmarski, Jerzy Kalina, Marian Kępiński, Marek Kijewski, Grzegorz Klaman, Paweł Kowalewski, Bogdan Kraśniewski, Grzegorz Królikiewicz, Maja Kwiatowska, Jerzy Medyński, Aldona Mickiewicz, Piotr Młodożeniec, Jarosław Modzelewski, Antoni Możejko, Eugeniusz Mucha, Teresa Murak, Grzegorz Pabel, Włodzimierz Pawlak, Janusz Petrykowski, Jerzy Piotrowicz, Pomarańczowa Alternatywa, Jerzy Puciata, Józef Robakowski, Stanisław Rodziński, Teresa Rudowicz, Jan Rylke, Teresa Stankiewicz, Marek Sapetto, Jacek Sempoliński, Bożena Sienicka, Jacek Sienicki, Stanisław Sobolewski, Leszek Sobocki, Jacek Sroka, Wiesław Szamborski, Tomasz Tatarczyk, Jerzy Tchórzewski, Krzysztof Tchórzewski, Andrzej Wajda, Ireneusz Walczak, Jacek Waltoś, Ryszard Woźniak, Andrzej Zwierzchowski
Wystawa „Nie ocenzurowano. Polska sztuka niezależna lat 80.” ukazuje szeroką panoramę zjawisk artystycznych, w których twórcy w różnorakich formach manifestowali swoją niezależność wobec komunistycznej władzy PRL, próbującej przy użyciu aparatu represji, milicji i wojska zabić wolnościowe aspiracje społeczeństwa.
Sytuacja w polskiej kulturze lat osiemdziesiątych była wyjątkowa. Wielu artystów bardzo szybko zareagowało na wprowadzenie stanu wojennego przez komunistyczny reżim. Twórcy bojkotowali politykę kulturalną władz, nie występując, nie publikując i nie prezentując swoich prac w państwowych instytucjach i mediach. Jednocześnie współdziałali i współdialogowali ze społeczeństwem, zorganizowanym w niezależnych strukturach związku zawodowego Solidarność, robotniczych konfraterniach, podejmując się działań stricte konspiracyjnych: projektowania plakatów, ulotek, znaczków i drukowania ich. Nie mniej istotnym było szukanie niezależnych od polityki komunistycznych władz i od stosowanej przez nią cenzury form dzielenia się ze społeczeństwem swoją twórczością, wyrażającą ten specyficzny czas oraz doświadczenia i emocje, które stały się udziałem tak ogółu, jak i jednostek.
Pierwsze próby upubliczniania powstałych dzieł artystycznych miały charakter kameralny. Odbywały się w mieszkaniach, na strychach lub bezpośrednio w pracowniach twórców. Na owe niezależne wystawy przybywali tylko nieliczni – „wtajemniczeni”. Jedną z pierwszych form tworzenia niezależnego obiegu kultury były „wystawy walizkowe”, nazwane tak, gdyż zgodnie z intencją pomysłodawcy, malarza Marka Sapetty, zaproszeni artyści wykonywali małe obrazy lub zminiaturyzowane repliki dużych prac, które w walizce przenoszone były z mieszkania do mieszkania, gdzie odbywały się prezentacje sztuki niepodlegające wszechobecnej cenzurze. Część artystów, broniąc swej artystycznej niezależności, przez całe lata 80. pozostawała przy efemerycznych formach działania i prezentacji. Jednak większość twórców, mając poczucie solidarności ze społeczeństwem, szukała miejsc wystawienniczych otwartych dla każdego. Niezależny ruch wystawienniczy szybko znalazł takie miejsce w Kościele, który otworzył się na twórców, nie pytając ich o konfesję i formę prezentowanych dzieł. Kościół rozpostarł nad działaniami uczestniczących w bojkocie artystów coś w rodzaju ochronnego parasola. Wydarzenia artystyczne w murach świątyń mogły być realizowane na dużą skalę, przy masowej obecności publiczności. Stanowiły one realną konkurencję dla oficjalnych instytucji wystawienniczych. Zbliżenie artystów z Kościołem niewątpliwie odcisnęło piętno zarówno na twórczości poszczególnych osób, jak i na charakterze całego ruchu kultury niezależnej; zaowocowało olbrzymią liczbą niezależnych wystaw, w których uczestniczyło ok. 1700 twórców, powstaniem kilkudziesięciu galerii przykościelnych, drukowaniem plakatów i towarzyszących wydarzeniom artystycznym publikacji (katalogów i pism krytycznych), organizowaniem licznych sesji naukowych. Niezależny ruchu wystawienniczy miał charakter masowy i wielopokoleniowy. Był zjawiskiem artystyczno-kulturowo-politycznym, które łączyło w jedno polityczny protest i religijno-społeczne odniesienie z twórczym poszukiwaniem formy plastycznej. Patrząc z perspektywy minionego czasu na rzeczywistość kultury niezależnej lat 80., należy podkreślić, że była ona zjawiskiem różnorakim i wielowątkowym, obejmującym wszystkie dziedziny sztuki, a w tej skali niemającym precedensu w historii. Poza cenzurą powstawały niezliczone dzieła plastyczne, literackie, teatralne, muzyczne, których twórcy manifestowali swoją niezależność ze świadomością, że tylko niezależna kultura jest w stanie wyrazić fundamentalne doświadczenie człowieka, jakim jest pragnienie wolności.
Kurator
Tadeusz Boruta
Wystawa czynna do 05/06/2022 w godzinach otwarcia galerii:
→ wtorek 11:00—18:00
→ środa 11:00—18:00
→ czwartek 12:00—20:00
→ piątek 12:00—20:00
→ sobota 10:00—19:00
→ niedziela 11:00—18:00
Więcej informacji: https://u-jazdowski.pl/program/wystawy/nie-ocenzurowano
__________________________________
Ujazdowski Castle Centre for Contemporary Art invites to the exhibition "Uncensored: Polish Independent Art of the 1980s" that showcases a broad panorama of artistic phenomena through which artists manifested, in various forms, their opposition to and independence from People’s Poland’s communist regime as it sought, using an apparatus of oppression, police, and the armed forces, to K*ll the public’s aspirations of freedom.
The situation in Polish culture in the 1980s was an extraordinary one. Many artists reacted very quickly to the introduction of martial law by the communist regime. They boycotted the government’s cultural policy, refusing to appear on stage, publish, or exhibit their works at official institutions and in official media. At the same time, they collaborated and co-dialogued with the public, organized in the independent structures of the Solidarity trade union, worker fraternities, undertaking strictly clandestine activities: designing and producing posters, leaflets, or pin-backs. No less importantly, they searched for such forms of sharing their work – which expressed the specific time as well as experiences and emotions familiar to individuals and to society at large – that would be independent from the policy of the communist authorities and their censorship.
The first attempts to present recent art were of a low-key character. Such presentations took place in private apartments, in lofts, or directly in artist’s studios. Those independent exhibitions were attended by the “initiated” few. One of the first forms of independent cultural presentation were “suitcase exhibitions,“ so called because, according to the original idea conceived by painter Marek Sapetto, the invited artists produced small-format paintings or miniature replicas of larger works, which were then brought in a suitcase to a private home where they would be put on a display outside the reach of the censors. Some artists, defending their creative autonomy, stuck to ephemeral forms of art and its presentation throughout the 1980s. Most, however, in a sense of solidarity with the public, sought exhibition venues open to all. The independent exhibition movement soon found such a place in the Church, which opened its doors to artists without asking them about their creed or the form of the presented works. Within church walls, artistic events could be organized on a large scale and attended by the mass audience. They were a real alternative to the official exhibition venues. The art world’s coming together with the Church undoubtedly left a mark both on the work of individual artists and on the character of the independent culture movement as such; it resulted in a vast number of independent exhibitions, featuring some 1,700 artists, the rise of several dozen galleries in ecclesiastic spaces, the production of posters and exhibition-accompanying publications (catalogues and critical texts), and the organization of numerous conferences and seminars. The independent exhibition movement was a mass-scale and multi-generational artistic-cultural-political phenomenon that combined political dissent and religious-social reference with a creative quest for visual form. Looking in hindsight at the reality of 1980s independent culture, it needs to be stressed that it was a diverse and multifaceted phenomenon, encompassing all artistic disciplines and, on this scale, historically unprecedented. Outside the control of the censors, countless works of art, literature, theatre, and music were produced, whose authors manifested their autonomy with a sense that only independent culture is able to express the fundamental human experience that is the desire of freedom.
Curator
Tadeusz Boruta
More information: https://u-jazdowski.pl/en/programme/exhibitions/nie-ocenzurowano
Advertisement
Event Venue & Nearby Stays
Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, ul. Jazdów 2, 00-467 Warsaw, Poland, Warsaw