Advertisement
Międzynarodowa Konferencja Naukowa„Rosja po inwazji na Ukrainę. Perspektywy badawcze”
Termin: 27-28 października 2025 r.
Miejsce:
Biblioteka Międzywydziałowa Uniwersytetu Szczecińskiego, al. Piastów 40b budynek nr 3, Szczecin
Wstęp wolny
Konferencja jest kontynuacją idei seminarium „Rosja po 24 lutego 2022 r.”, które odbyło się na Uniwersytecie Szczecińskim w kwietniu 2024 r. Tym razem proponujemy interdyscyplinarną, pogłębioną refleksję badawczą na temat nie tylko przyczyn i przebiegu, ale również skutków pełnoskalowej inwazji na Ukrainę, w tym także następstw dla nauki. Jaki obraz wojny zapisał się w literaturze, języku i kulturze rosyjskiej? Jak wydarzenia ostatnich trzech lat wpłynęły na politykę, w tym również historyczną, Moskwy, a także na ustrój państwa? Jakie perspektywy stoją przed badaniami nt. Rosji? Na te i inne pytania będziemy poszukiwać odpowiedzi w ramach dyscyplin: literaturoznawstwo, językoznawstwo, kulturoznawstwo, prawo, historia, politologia.
„Rosja po inwazji na Ukrainę” to nie tylko konferencja naukowa. Zapraszamy również na wydarzenia towarzyszące dyskusjom akademickim. „Rosja po inwazji na Ukrainę. Rozmowy o wojnie” – to propozycja skierowana do szerokiej publiczności, zainteresowanej tematyką konfliktu za naszą wschodnią granicą. W ramach „Rozmów o wojnie” odbędą się dwa okrągłe stoły. Zaproszeni eksperci będą debatować o przyszłości Rosji – jej kultury i polityki. Przy okrągłych stołach zasiądą dziennikarka Arleta Bojke, historyk prof. Hieronim Grala, były ambasador RP na Ukrainie Bartosz Cichocki, językoznawca prof. Aleksander Kiklewicz, literaturoznawca prof. Aleksander Wawrzyńczak oraz reżyser Konrad Szołajski. „Rozmowy o wojnie” to także część artystyczna, a w niej czytanie performatywne rosyjskiej sztuki antywojennej „Wania żyje” Natalii Lizorkiny oraz pokaz filmu dokumentalnego „Putin`s Playground” w reżyserii Konrada Szołajskiego. Wreszcie, na „Rozmowę o wojnie” zaprasza również bardzo znany opozycyjny pisarz rosyjski Dmitry Glukhovsky, który 27 października o godz. 18.45 wygłosi wykład pt. „My. Kronika upadku” – o sytuacji i przyszłości Rosji i jej kultury.
Zarówno na naukową część konferencji, jak i na „Rozmowy o wojnie” wstęp jest wolny.
„Rosja po inwazji na Ukrainę. Rozmowy o wojnie”. SZCZEGÓŁOWY PROGRAM
27 października:
Miejsce: Sala konferencyjna Biblioteki Międzywydziałowej Uniwersytetu Szczecińskiego, ul. Piastów 40b/budynek nr 3
16.10 - 17.00 czytanie performatywne sztuki antywojennej Wania żyje Natalii Lizorkiny w przekładzie Agnieszki Sowińskiej. Wykonanie: Aleksander Knysz. Opieka merytoryczna: Maciej Pieczyński
17.00-18.30 Okrągły Stół „Kultura rosyjska po inwazji na Ukrainę”
Arleta Bojke (dziennikarka, autorka kanału na YouTube „Koniec świata”)
prof. dr hab. Aleksander Kiklewicz (językoznawca z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego)
dr hab. prof. UJ Aleksander Wawrzyńczak (literaturoznawca z Uniwersytetu Jagiellońskiego)
18.45-20.15 opozycyjny pisarz i publicysta rosyjski Dmitry Glukhovsky: „My. Kronika upadku” – o sytuacji i przyszłości Rosji i jej kultury (wystąpienie w języku rosyjskim, tłumaczone na język polski)
28 października:
Miejsce: Sala konferencyjna Biblioteki Międzywydziałowej Uniwersytetu Szczecińskiego, ul. Piastów 40b/budynek nr 3
16.10 -18.00 – Pokaz filmu dokumentalnego „Putin's Playground” w reżyserii Konrada Szołajskiego
18.00-19.30 Okrągły Stół „Polityka rosyjska po inwazji na Ukrainę”
dr hab. Hieronim Grala (historyk z Uniwersytetu Warszawskiego, dyplomata)
Bartosz Cichocki (Instytut Wschodniej Flanki, były
dyplomata)
Konrad Szołajski (reżyser filmów dokumentalnych)
„Rosja po inwazji na Ukrainę. Rozmowy o wojnie” to cykl wydarzeń towarzyszących Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Rosja po inwazji na Ukrainę. Perspektywy badawcze”.
O ROSJI POROZMAWIAJĄ:
Dmitry Glukhovsky – opozycyjny rosyjski pisarz i publicysta. Autor postapokaliptycznej serii „Metro”. W 2024 r. w Polsce nakładem wydawnictwa Insignis ukazała się jego książka „My. Kronika upadku” – zbiór ostrych, pełnych emocji, błyskotliwych felietonów, z których każdy jest reakcją na wiadomości i czasem pozornie błahe wydarzenia z życia Rosjan i Rosji, a zebrane razem tworzą historię reżimu Putina od 2012 roku do pełnoskalowej wojny w Ukrainie. Dopiero z dzisiejszej perspektywy wyraźnie widać to, co usiłował nam przekazać Glukhovsky: jak krok po kroku, wydarzenie po wydarzeniu, znikały wolność i demokracja, jak brutalizowały się resorty siłowe, jak powracały duchy Związku Radzieckiego, jak militaryzowała się państwowa ideologia i jak kraj gotował się do wojny. Autor komentuje swoje teksty z dzisiejszej perspektywy, patrząc na siebie i własne postrzeganie rzeczywistości jak na swego rodzaju historyczny artefakt. Ta książka z niepokojącą jasnością pokazuje, jak wielu rzeczy woleliśmy nie dostrzegać, jak wiele sygnałów wypieraliśmy i o jak wielu sprawach nie chcieliśmy wiedzieć, podczas gdy Rosja metodycznie i konsekwentnie maszerowała w kierunku wojowniczej tyranii. W ramach „Rozmów o wojnie” Dmitry Glukhovsky rozwinie poruszoną w tej książce tematykę, opowiadając o sytuacji i przyszłości Rosji i jej kultury.
Arleta Bojke – dziennikarka Kanału Zero, autorka kanału YouTube "Koniec Świata". W latach 2006-2015 reporterka „Wiadomości” TVP1, 2010-2014 korespondentka TVP w Moskwie. Gospodyni programów telewizyjnych o tematyce międzynarodowej. Relacjonowała m.in.: liczne wybory w Europie Wschodniej, największe antyputinowskie protesty w Rosji z przełomu lat 2011/2012, rosyjskie śledztwo ws. katastrofy smoleńskiej, protesty na kijowskim Majdanie z 2014 roku, zajęcie Krymu przez Rosję, wybuch konfliktu zbrojnego w Donbasie w 2014 a także wojnę na pełną skalę toczoną przez Rosję przeciwko Ukrainie od 2022 roku. Autorka takich reportaży jak „Znamy każdy kamień”, „Azow znaczy stal” czy „Alaksandr Łukaszenka - ziemniaczany król”.
Za swoją pracę na Ukrainie w 2014 roku uhonorowana Wiktorem w kategorii Dziennikarz Roku oraz nagrodą Stowarzyszenia Mediatory w kategorii TORpeda. W 2015 roku nominowana do nagrody Grand Press w kategorii reportaż telewizyjny za reportaż z Ukrainy „Byliśmy braćmi”. W 2025 nominowana do nagrody Wirtuale 2025 w kategorii - podcast roku. Autorka książki „Władimir Putin. Wywiad, którego nie było”, współautorka książek "Partyzanci. Dziennikarze na celowniku Łukaszenki" i „Wojna naszych czasów”.
Prof. dr hab. Aleksander Kiklewicz – pracuje na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. Jest kierownikiem Katedry Komunikacji Społecznej i Mediów w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej, a także dyrektorem Centrum Badań Europy Wschodniej. Redaktor naczelny czasopisma „Przegląd Wschodnioeuropejski”. Stypendysta międzynarodowych fundacji wspierania nauki: Alexander von Humboldt-Stiftung (Niemcy), Fonds zur Förderung der wissenschaftlichen Forschung (Austria). Autor ponad 400 publikacji naukowych, w tym ponad 20 monografii w zakresie teorii i filozofii języka, semantyki, gramatyki funkcjonalnej, pragmalingwistyki, opublikowanych w Polsce, Niemczech, Ukrainie, Rosji, USA, na Białorusi.
dr hab. prof. UJ Aleksander Wawrzyńczak – literaturoznawca i rusycysta z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pracuje w Katedrze Kultury Słowian Wschodnich. Do jego zainteresowań badawczych należą: historia literatury rosyjskiej X-XXI w., dziedzictwo kultury staroruskiej we współczesnej kulturze rosyjskiej, tradycjonalizm w kulturze i literaturze rosyjskiej **-XXI w., kultura masowa współczesnej Rosji (literatura, muzyka, film, media). Autor m.in. książki Imperialista, technokrata, mistyk. Twórczość literacka i publicystyczna Aleksandra Prochanowa.
dr hab. Hieronim Grala – historyk, badacz dziejów Rusi, dyplomata. Był I radcą Ambasady RP w Federacji Rosyjskiej, dyrektorem Instytutu Polskiego w Petersburgu (w latach 2000-2005) oraz dyrektorem Instytutu Polskiego w Moskwie (2005-2009). Wykładowca Wydziału „Artes Liberales” na Uniwersytecie Warszawskim. Do jego zainteresowań naukowych należą: historia Rusi i Rosji wczesnonowożytnej, historia Bizancjum, historia Petersburga i petersburskiej Polonii, edytorstwo źródeł historycznych. Profesor Akademii Ekonomiki i Prawa (Moskwa) – 2012-2022; członek honorowy (Honorary Academician) Academy of Journalism of Kazakhstan (od 2015).
Bartosz Cichocki – ekspert Instytutu Wschodniej Flanki, były dyplomata, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (2017–2019), ambasador RP na Ukrainie (2019–2023). Był zatrudniony w Ośrodku KARTA, Ośrodku Studiów Wschodnich im. Marka Karpia, Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych i Biurze Bezpieczeństwa Narodowego. Był pracownikiem Ambasady RP w Moskwie.
Konrad Szołajski – reżyser, scenarzysta filmowy i dziennikarz radiowy. Reżyser filmu dokumentalnego „Putin`s Playground”, którego pokaz odbędzie się w ramach „Rozmów o Rosji”.
ARTYSTYCZNA CZĘŚĆ PROGRAMU:
Film dokumentalny „Putin`s Playground” reż. Konrad Szołajski
Od lat Rosja próbuje odbudować swoje imperium. Doktryna wojny hybrydowej wprowadzona przez Putina w 2013 roku zakłada atakowanie zachodnich państw bez wypowiedzenia wojny. Inwazja na Ukrainę sprawiła, że straciliśmy poczucie bezpieczeństwa. Para dokumentalistów z Polski rusza w podróż, żeby szukać odpowiedzi na pytanie o zagrożenia, jakie mogą spotkać Europę Środkowo-Wschodnią. Tropią agentów GRU wysadzających składy amunicji i trujących nowiczokiem przeciwników Moskwy. Spotykają dwóch prezydentów, premiera, ministra obrony, schwytanego rosyjskiego szpiega oraz kilkunastu agentów wpływu.
Czytanie performatywne antywojennej sztuki Wania żyje Natalii Lizorkiny w tłumaczeniu Agnieszki Sowińskiej, w wykonaniu Aleksandra Knysza. Opieka merytoryczna: Maciej Pieczyński
Sztuka opowiada historię matki walczącego na froncie rosyjskiego żołnierza. Bohaterka samotnie mierzy się z kłamstwami kremlowskiej propagandy. Wania żyje to jeden z najważniejszych tekstów antywojennej dramaturgii rosyjskojęzycznej, powstałych po inwazji Rosji na Ukrainę. Sztuka opisuje nie tylko koszmar wojny, ale również tragedię języka, który zakłamuje rzeczywistość, zamiast ją odzwierciedlać.
3. Międzynarodowa Konferencja Naukowa
„Rosja po inwazji na Ukrainę. Perspektywy badawcze”
SZCZEGÓŁOWY PROGRAM:
27 października:
Miejsce: Sala konferencyjna Biblioteki Międzywydziałowej Uniwersytetu Szczecińskiego, ul. Piastów 40b/budynek nr 3
09.00 – otwarcie konferencji
Sekcja literaturoznawcza:
Prowadzenie dr Katarzyna Roman-Rawska (Polska Akademia Nauk)
09.20-09.40 prof. dr hab. Piotr Fast (Uniwersytet Śląski, Polska Akademia Nauk): Spory o wiersz Josifa Brodskiego На независимость Украины
09.40-10.00 dr Katarzyna Syska (Uniwersytet Jagielloński): Dramat Asi Demiszkiewicz Raz chłopczyk, dwa chłopczyk (Раз мальчишка, два мальчишка): narodziny bajki z serwisu informacyjnego
10.00 – 10.20 dr Elena Kurant (Uniwersytet Jagielloński): „Тоталитарный синдром”: тотальная идеология и мнимая реальность в современной российской драматургии UJ
10.20-10.40 dr Paulina Charko-Klekot (Uniwersytet Śląski): Próby rozmontowania mitu o „bojowych Buriatach” w sztuce Плохой бурят хороший Kariny Proniny UŚ
10.40-11.00 dr Maciej Pieczyński (Uniwersytet Szczeciński): Wojna jako agresja i autoagresja. Teksty przemocy w najnowszej dramaturgii rosyjskiej
11.00 -11.10 dyskusja
Sekcja językoznawcza:
Prowadzenie dr hab. prof. US Roman Gawarkiewicz (Uniwersytet Szczeciński)
11.10-11.30 prof. dr hab. Aleksander Kiklewicz (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski), prof. Michał Głuszkowski (Uniwersytet Mikołaja Kopernika): Język rosyjski w Polsce po rosyjskiej inwazji na Ukrainę
11.30 – 11.50 dr hab. prof. US Roman Gawarkiewicz (Uniwersytet Szczeciński): Wizerunek Putina w narracji autobiograficznej Angeli Merkel. Język dyplomacji i dystansu
11.50-12.10 dr Katarzyna Kondzioła-Pich (Uniwersytet Szczeciński): Polska i Polacy w wypowiedziach rzeczniczki rosyjskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Analiza wystąpień Marii Zacharowej
12.10-12.30 dr hab. prof. US Barbara Rodziewicz (Uniwersytet Szczeciński): Język propagandy w polityce Władimira Putina. BRICS jako narzędzie wpływu geopolitycznego
12.30-12.40 dyskusja
Sekcja politologiczno-ustrojowa:
Prowadzenie dr Michał Patryk Sadłowski
13.30-13.50 prof. dr hab. Joachim Diec (Uniwersytet Jagielloński): Scenariusze rozwoju gospodarczego Rosji i Ukrainy po „Specjalnej Operacji Wojskowej”
13.50-14.20 prof. Elena Lukyanova (Wolny Uniwersytet w Rydze): Краткая история Конституции Российской Федерации: история возникновения и крах конституционализма в России
14.20-14.40 dr Jarosław Bołdynów (badacz niezależny): Perspektywy rozwoju instytucjonalnego Rosji: od systemu antymonopolowego do gospodarki mobilizacyjnej”
14.40-14.50 dr Oleg Trojanowski (Wolny Uniwersytet w Rydze): Свободный университет в Риге. Российская эмиграция и наука
14.50-15.10 dr hab. prof. UJ Anna Jach (Uniwersytet Jagielloński): "Agenci obcego wpływu" i organizacje niepożądane. Rosyjski ruch antywojenny po 2022 roku"
15.10-15.20 dyskusja
Sekcja politologiczno-ustrojowa:
Prowadzenie dr Michał Patryk Sadłowski
15.20-15.40 dr Bianca Sadowska (Uniwersytet Gdański): Ideologia prawosławia jako część rosyjskiej propagandy historycznej
15.40-16.00 dr Barbara Patlewicz (Uniwersytet Szczeciński): Rosyjska inżynieria społeczna na przykładzie młodzieżowej organizacji „Nasi”
16.00-16.10 dyskusja
16.10 - 17.00 czytanie performatywne sztuki antywojennej Wania żyje Natalii Lizorkiny w przekładzie Agnieszki Sowińskiej. Wykonanie: Aleksander Knysz. Opieka merytoryczna: Maciej Pieczyński
17.00-18.30 Okrągły Stół „Kultura rosyjska po inwazji na Ukrainę”
Prowadzenie dr Maciej Pieczyński (Uniwersytet Szczeciński)
Uczestnicy:
Arleta Bojke (dziennikarka, autorka kanału na YouTube „Koniec świata”)
prof. dr hab. Aleksander Kiklewicz (językoznawca z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego)
dr hab. prof. UJ Aleksander Wawrzyńczak (literaturoznawca z Uniwersytetu Jagiellońskiego)
18.45-20.15 opozycyjny pisarz i publicysta rosyjski Dmitry Glukhovsky: „My. Kronika upadku” – o sytuacji i przyszłości Rosji i jej kultury (wystąpienie w języku rosyjskim, tłumaczone na język polski)
28 października:
Miejsce: Sala konferencyjna Biblioteki Międzywydziałowej Uniwersytetu Szczecińskiego, ul. Piastów 40b/budynek nr 3
Sekcja językoznawcza:
Prowadzenie dr Katarzyna-Kondzioła-Pich
10.00-10.20 dr Mirosława Hordy (Uniwersytet Szczeciński): Kobieta w propagandzie rosyjskiej po 2022 roku
10.20-10.40 dr Marcin Trendowicz (Uniwersytet Gdański): Obraz Rosji i Ukrainy w rosyjskojęzycznych memach internetowych po 24 lutego 2022 roku (na wybranych przykładach)
10.40-11.00 dr Dorota Dziadosz (Uniwersytet Szczeciński): Jedna wojna, dwa światy: rosyjskie memy o wojnie powstające w Rosji i na emigracji. Analiza jakościowo-semiotyczna
11.00-11.10 dyskusja
Sekcja literaturoznawcza:
Prowadzenie dr Maciej Pieczyński (Uniwersytet Szczeciński)
11.10-11.30 dr hab. prof. UJ Aleksander Wawrzyńczak (Uniwersytet Jagielloński): Imperializm współczesnego stalinisty – "syndrom sztokholmski" czy nieprzepracowana trauma? Autobiografizm w powieściach Aleksandra Prochanowa Inskrypcja oraz On.
11.30-11.50 dr Bartosz Gołąbek (Uniwersytet Jagielloński): Rosyjska krytyka literacka na wojnie – wybrane aspekty
11.50-12.10 dr Katarzyna Roman-Rawska (Polska Akademia Nauk): Z abecadła współczesnej kultury rosyjskiej: O wojnie i Z-literaturze
12.10-12.30 – dr Myroslava Rudyk (Uniwersytet Szczeciński): Współczesna rosyjska propaganda: od literatury klasycznej do dezinformacji cyfrowej
12.30-12.40– dyskusja
sekcja studentów Uniwersytetu Szczecińskiego:
Literaturoznawstwo (filologia rosyjska z dodatkowym językiem obcym):
12.40-12.55 Jagoda Kozłowska: Z-literatura na froncie rosyjskiej polityki historycznej
12.55-13.10 Natalia Szczepaniak: Sprawa teatralna. Kultura rosyjska versus cenzura wojenna
Językoznawstwo (przekład rosyjsko-polski):
13.10-13.25 Gabriela Drabik: Caryca kremlowskiej telewizji: propaganda w wydaniu Olgi Skabiejewej
13.25-13.40 Szymon Gibki: Importowane wiadomości, eksportowana narracja: manipulacja obcojęzyczną prasą na przykładzie portalu InoSMI
13.40-13.55 Aleksander Knysz: Rosyjski rap a propaganda
Sekcja historyczna:
Prowadzenie dr Michał Patryk Sadłowski (Uniwersytet Warszawski)
15.00-15.20 dr hab. Hieronim Grala (Uniwersytet Warszawski): Długi cień dyskursu kolonialnego: wokół badań nad stosunkami Rosji z sąsiadami. Postulaty i metody.
15.20-15.40 dr Krzysztof Rak (Instytut Zachodni): Tajemnice zamkniętych archiwów. Co Rosja próbuje ukryć o stosunkach sowiecko-niemieckich okresu międzywojennego?
15.40-16.00 dr Michał Patryk Sadłowski (Uniwersytet Warszawski): Narracja o Polsce na łamach rosyjskiej emigracyjnej gazety "Ostatnie Wiadomości" (1920-1940)
16.00-16.10 - dyskusja
16.10 -18.00 – Pokaz filmu dokumentalnego „Putin's Playground” w reżyserii Konrada Szołajskiego
18.30-20.00 Okrągły Stół „Polityka rosyjska po inwazji na Ukrainę”
Uczestnicy:
dr hab. Hieronim Grala (historyk z Uniwersytetu Warszawskiego, dyplomata)
Bartosz Cichocki (Instytut Wschodniej Flanki, były
dyplomata)
Konrad Szołajski (reżyser filmów dokumentalnych)
Organizatorzy:
Instytut Literatury i Nowych Mediów Uniwersytetu Szczecińskiego
Instytut Językoznawstwa Uniwersytetu Szczecińskiego
Zakład Historii Administracji Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
Fundacja Instytut Prawa Wschodniego im. Gabriela Szerszeniewicza
Centrum Badań nad Państwowością Rosyjską
Komitet Organizacyjny Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Rosja po inwazji na Ukrainę. Perspektywy badawcze” w składzie:
dr Maciej Pieczyński (Instytut Literatury i Nowych Mediów Uniwersytetu Szczecińskiego)
dr Katarzyna Kondzioła-Pich (Instytut Językoznawstwa Uniwersytetu Szczecińskiego)
dr hab. prof. US Roman Gawarkiewicz (Instytut Językoznawstwa Uniwersytetu Szczecińskiego)
dr Michał Patryk Sadłowski (Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, Fundacja Instytut Prawa Wschodniego im. Gabriela Szerszeniewicza, Centrum Badań nad Państwowością Rosyjską)
Wstęp wolny
KONTAKT DLA MEDIÓW:
Maciej Pieczyński tel. 503 799 968
[email protected]
Advertisement
Event Venue & Nearby Stays
al. Piastów 40b, Szczecin, Poland
Concerts, fests, parties, meetups - all the happenings, one place.
