Name: JESIENNA MAESTRIA #2
Start: 2025-09-26T19:00:00+02:00
Location: Aleja Solidarności 1-3, 87-100 Torun, Poland

Kiedy? 26.09.2025, godz. 19.00;
Gdzie? Sala Koncertowa CKK Jordanki;
Bilety: 60 zł - N, 45 zł - U
Wystąpią:
Toruńska Orkiestra Symfoniczna;
Joanna Natalia Ślusarczyk - dyrygent
W programie:
F. Liszt - Poemat symfoniczny Preludia (15')
J. Sibelius - Poemat symfoniczny Finlandia op. 26 (9')
C. Saint-Saëns - Danse macabre op. 40 (8')
przerwa (15')
A. Dvořák - VIII Symfonia G-dur op. 88 (36')
--
Drugi koncert cyklu „Jesienna Maestria #2” otworzą utwory, dla których inspiracje stanowiły dzieła literackie. Jako pierwsze zabrzmią dwa poematy symfoniczne: Preludia (Les Préludes) Ferenca Liszta oraz Finlandia op. 26 Jeana Sibeliusa.
Preludia Liszta to trzeci z dwunastu poematów symfonicznych węgierskiego kompozytora. Powstał w latach 1853–1854, choć jego koncepcja zrodziła się wcześniej, gdyż utwór pierwotnie miał stanowić uwerturę do cyklu Cztery Żywioły. Jego tytuł – dołączony po skomponowaniu dzieła – zainspirował fragment tytuł wiersza francuskiego pisarza Alphonse’a de Lamartine’a, wchodzącego w skład zbioru poezji Nouvelles méditations poétiques („Nowe medytacje poetyckie”), które poeta porównywał do „westchnień duszy”.
Liszt opatrzył partyturę słowami oddającymi jego charakter: „Czyż życie nie jest szeregiem preludiów do owej nieznanej pieśni, której pierwszą wzniosłą nutę intonuje Śmierć? Miłość jest świetlaną jutrzenką każdego serca. Lecz komuż dane było uniknąć zniszczenia pierwszych rozkoszy szczęścia przez huczącą burzę, która zimnym oddechem rozpędza jego piękne iluzje i śmiertelnym gromem niszczy jego ołtarz nadziei, a któraż najgłębiej zraniona dusza nie chciałaby po takich wstrząsach pieścić swych wspomnień w miłym zaciszu wiejskiego życia? Ale mąż nie zniesie długo przyjemnego spokoju wśród kojących nastrojów przyrody i gdy zabrzmi bojowy sygnał surm, pospieszy na niebezpieczny posterunek, by w zgiełku zyskać pełną świadomość siebie samego i swojej siły”.
Kolejnym utworem, który usłyszymy tego wieczoru będzie przepełnioną narodową dumą kompozycja Jeana Sibeliusa. Finlandia op. 26 to poemat symfoniczny powstał w 1899 roku.
Rozpoczyna go fragment grany w tempie Andante sostenuto przez instrumenty dęte blaszane, kotły i kontrabasy, które tworzą napięty i złowieszczy nastrój. Tonacja ta stopniowo ulega zmianie poprzez dodanie instrumentów smyczkowych i dętych drewnianych, które pogłębiają tę mroczną, pełną niepokoju atmosferę, sprawiając wrażenie, że oto znaleźliśmy się w samym centrum pola bitwy. Na tym jednak nie koniec. Po tym pełnym dramatyzmu pasażu, rozbrzmiewają instrumenty dęte, które parafrazują utwór Emila Genetza (fińskiego kompozytora, twórcę narodowych melodii chóralnych) – wybrzmiewa dumne: „Herää, Suomi!” („Zbudź się, Finlandio!”). Po nim następuje wyciszona, pogodna i nastrojowa część poematu zatytułowana Hymn Finlandii - która z czasem stanie się samodzielnym utworem, będący do dziś jedną z najważniejszych fińskich pieśni narodowych.
Trzecią kompozycją, która wybrzmi tego wieczoru, będzie Danse macabre op. 40 Camille'a Saint-Saënsa. Inspiracją dla niej był wiersz „Égalité, fraternité…” Henriego Cazalisa (francuskiego lekarza, poety i intelektualisty). Tekst łączy ze sobą legendę, która opowiada o Śmierci grającej w noc Halloween na skrzypcach dla szkieletów tańczących na swoich grobach z późnośredniowieczną tradycją Tańców śmierci. W wyobrażeniach tych, w kolorowym korowodzie ustawiano obok siebie szlachetnie urodzonych oraz biedotę, gdyż, jak wierzono, w obliczu śmierci wszyscy jesteśmy równi.
W drugiej części wieczoru usłyszymy z kolei VIII Symfonię G-dur op. 88 A. Dvořáka. Jedno z najpopularniejszych dzieł czeskiego kompozytora. Utwór powstał podczas jego pobytu w willi Rusałka znajdującej się we wsi Vysoká u Příbramě (w kraju środkowoczeskim). Partytura powstała w podziękowaniu za przyjęcie kompozytora do Akademii Praskiej. Utwór cechuje niezwykle pogodny i liryczny nastrój – co nie było normą wśród czeskich kompozytorów tamtej doby. Słychać w nim także inspirację fascynującą Dvořáka czeską muzyką ludową.
Kompozycja z pozoru zachowująca typowy dla sonaty format, złożony z czterech części, charakteryzuje się niezwykłą różnorodnością tematów, których rozwój w niektórych partiach przypomina improwizację.
--
Mecenas Główny: Gmina Miasta Toruń
Mecenas Kultury - Główny Sponsor: PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
Mecenas Strategiczny: Strabag Sp. z o.o.
Mecenas Złoty: Weyna Invest Sp. J.
Mecenas: RTR Group Sp. z o.o.
Partner motoryzacyjny: Toyota Bednarscy
Partner technologiczny: Vobacom Sp. z o.o.
Organizator: Toruńska Orkiestra Symfoniczna