Advertisement
Zapraszamy na wyjątkowe wydarzenie artystyczne w ramach Festiwalu Łódź Wielu Kultur – monumentalną, plenerową instalację Pasja autorstwa Daniela Rycharskiego. To współczesna interpretacja stacji drogi krzyżowej, składająca się z piętnastu grup rzeźbiarskich, w której centralną postacią staje się Judasz, niesiony na barkach przez Jezusa. Artysta porusza trudne tematy związane z przemocą, antysemityzmem i złożonością ludowej tradycji.📅 04 października 2024
🕗 17:00
📍 Park Staromiejski w Łodzi
🎟️ Wstęp wolny!
Zjawiskowa – tyleż spektakularna, co wernakularna – forma, jaką artysta nadał swojej zbudowanej ze starych maszyn rolniczych drodze krzyżowej, ma przynajmniej kilka źródeł inspiracji. Pierwszym jest projekt drogi krzyżowej dla kościoła św. Kazimierza w Nowym Sączu z 1952 roku autorstwa Władysława Hasiora, artysty, z którego twórczością Rycharski od lat pozostaje w dialogu. Drugim – ilustracje z dwóch wydanych w okresie PRL-u podręczników dla uczniów szkół rolniczych: Maszyn rolniczych Bolesława Łaszczyka i Bronisława Pokrzywy oraz Maszyn i ciągników rolniczych autorstwa Stanisława Dąbrowskiego i Danuty Kozłowskiej. Niemniej istotnymi punktami odniesienia dla artysty są także projekty scenografii i kostiumów Oskara Schlemmera dla eksperymentalnej sceny Bauhausu oraz musical Jesus Christ Superstar w reżyserii Normana Jewisona z 1973 roku.
Złożona z poddanych upcyklingowi przedmiotów znalezionych/gotowych instalacja Rycharskiego wpisuje się w – istotną także dla Hasiora – awangardową i neo-awangardową tradycję asamblażu. Z drugiej strony, ten swego rodzaju (de)konstruktywizm maszyn rolniczych, jakiego dopuszcza się artysta, przywodzi na myśl wernakularną, nieprofesjonalną – ludową i neo-ludową – twórczość artystyczną i rzemiosło, dla których istotne są praktyki spod znaku brikolażu i DIY (do it yourself). W tym sensie Pasja znajduje się na przecięciu dwóch tradycji i kultur: profesjonalnej, wysokiej oraz ludowej i chłopskiej. Intencją artysty nie jest zarazem proste odniesienie się do jakże ostatnio dyskutowanego zwrotu ludowego i bezkrytyczne zanurzenie się w kulturze wiejskiej. Przeciwnie, forma instalacji Rycharskiego wskazuje na przemocowe aspekty tej kultury, które – jak na przykład ludowy antysemityzm egzemplifikowany przez postać i figurę Judasza – domagają się przepracowania.
Wykonani z fragmentów maszyn rolniczych bohaterowie Pasji – rzymscy żołnierze, Jezus, Judasz, Maria i inni – pomalowani zostali przez artystę farbami w kilku nasyconych, charakterystycznych dla sztuki ludowej kolorach. Rycharski wykorzystuje symboliczny wymiar barw, kiedy krzyże, koronę cierniową i elementy uzbrojenia maluje na czerwono, podkreślając ich przemocowy, „krwawy” charakter i wówczas, gdy postać Judasza pokrywa farbą koloru żółtego, który – często wykorzystywany w Europie do oznaczania Żydów (nakaz noszenia żółtych czapek i łat naszywanych na ubrania w średniowieczu, żółte gwiazdy w gettach tworzonych przez nazistów) – w tradycji i ikonografii symbolizuje zdradę, występek, nieczystość. To bowiem Judasz przede wszystkim interesuje artystę: Judasz jako czarny charakter kultury chrześcijańskiej i jej – tekstowych i wizualnych – wytworów, postać, która stała się uosobieniem wiarołomstwa i (tyleż indywidualnej, co zbiorowej) zdrady, a jej historia poręcznym pretekstem służącym uzasadnieniu antysemityzmu i antyżydowskiej przemocy w Europie i poza nią. Jednocześnie antysemicka figura Judasza wykreowana przez chrześcijaństwo staje się dla artysty przyczynkiem do przepracowania jej czarnej legendy. W redakcji Rycharskiego Judasz to kluczowa z punktu widzenia historii o męce i zbawieniu postać biblijna, której los czytać można jak rewers opowieści o Jezusie, a jego samego widzieć jako Jezusowe alter ego. W tym sensie w rozliczeniowej i bezpardonowej Pasji artysta projektuje także możliwość przebolenia i miejsce spotkania, w którym prowadzi międzykulturowy dialog.
kurator: Wojciech Szymański
🎨 Wydarzenia towarzyszące:
Święty Judasz? Zdrajca i męczennik. Spotkanie wokół Pasji Daniela Rycharskiego. Więcej informacji: https://lodzwielukultur.pl/wydarzenia/swiety-judasz/
Performans: To ja, Judasz – Daniel Rycharski i Tomasz Terlikowski
***
O Artyście:
Daniel Rycharski, artysta konceptualny i awangardowy, zajmuje się tematami religijności, tożsamości LGBTQ+ oraz ich zderzeniem z prowincją. Jego twórczość jest manifestacją poszukiwania przestrzeni, w której wiara chrześcijańska i nieheteronormatywność mogą współistnieć. W 2021 roku powstał film Wszystkie nasze strachy oparty na jego życiu.
Advertisement
Event Venue & Nearby Stays
Park Staromiejski., Garden Service, 91-434 Łódź, Polska,Łódź, Poland, Lodz
